Người dân tộc thiểu số miền núi kinh hoàng bởi rất nhiều người chết vì AIDS

§ UCAN

CÁT THỊNH, Việt Nam (UCAN 4-12-2007) – Người dân tộc thiểu số ở một số thôn làng miền bắc Việt Nam hoảng hốt trước số người chết vì AIDS gia tăng trong hai năm qua.

Cụ Nguyễn Văn Sơ, người dân tộc Mường, nói với UCA News: “Tôi cảm thấy đau đớn khi bốn trong năm người con trai của tôi đã chết vì HIV/AIDS trong hai năm qua”.

Cụ Sơ cho biết các con trai đã chết của cụ, người trẻ nhất là 40 tuổi và người lớn nhất là 51, là những người nghiện ma túy và có thể bị nhiễm HIV/AIDS vì tiêm chích ma túy. Trong đó ba người ra đi để lại vợ và năm người con nhỏ hiện đang sống trong cảnh nghèo khổ, và cụ Sơ không biết có người nào bị nhiễm HIV, virút thường dẫn tới AIDS, không.

Cụ cho biết thêm các con của cụ nằm trong số 40 đàn ông đã chết vì AIDS từ năm 2006. Tất cả đều thuộc ba thôn – Vực Tuần 1, 2 và 3 – của huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, cách Hà Nội 230 km về phía bắc.

Cụ Sơ, 80 tuổi, là người Mường cao tuổi nhất trong thôn Vực Tuần 2, cho biết ba thôn có tất cả khoảng 1.000 người Mường và Tày.

“Đây là một thảm họa kinh hoàng nhất mà đời tôi từng chứng kiến”, cụ nói và lưu ý người dân địa phương đặc biệt lo lắng khi mỗi tháng có ba tới bốn người chết vì AIDS.

Cụ nói thêm: “Tôi sợ nhất là sau thảm họa này, các người con trai trong làng lần lượt chết đi, không còn ai có con nối dõi tông đường để hương khói thờ cúng tổ tiên”. Theo truyền thống đàn ông Mường có bổn phận lo việc thờ cúng ông bà, và con cái được đặt tên theo bố. Cụ kêu gọi: “Cần cấp bách làm một điều gì đó để ngăn chặn căn bệnh chết người này”.

Con dâu của cụ Sơ là chị Đinh Thị La cho UCA News biết trong những năm gần đây dân làng bị thất nghiệp và kiếm được rất ít tiền từ nghề nông do bão lụt làm hư hại mùa màng. Vì thế, đàn ông rủ nhau từng nhóm từ 15-20 người lên rừng chặt cây lậu để bán. Họ ở lại trong rừng cách nhà 10 km cả tháng và kiếm được nhiều tiền. Họ chích ma túy rẻ tiền được sản xuất ở Trung Quốc và quan hệ tình dục với gái mại dâm trong rừng. Chính vì thế họ bị lây nhiễm HIV/AIDS do dùng chung kim tiêm hay quan hệ tình dục với gái mại dâm, chị nói.

Chị La xác nhận bốn người anh em chồng của chị nghiện ma túy vì họ ốm và xanh xao sau khi đi làm rừng về. Có người được xét nghiệm bị HIV dương tính trước khi chết.

Chị cảm thấy mình may mắn vì đã giúp chồng cai nghiện được ma túy. Chồng chị là người con duy nhất của cụ Sơ còn sống.

Chị Hà Thị Minh, người dân tộc Tày, cho UCA News biết chồng chị kiếm được nhiều tiền nhưng đã dùng tất cả để chích ma túy trước khi chết vì AIDS hồi năm ngoái.

Chị Minh, 30 tuổi, cho biết chồng chị đưa cho chị rất ít tiền và không bao giờ nghe chị khuyên, vốn được chị xem là đặc trưng của đàn ông người Tày.

Chị kể chị và con chị đã đi xét nghiệm và may mắn không bị nhiễm HIV. “Tuy nhiên cũng còn nhiều phụ nữ có chồng chết kiểu đó ở đây chưa đi xét nghiệm, tất cả cũng chỉ vì người dân tộc thiểu số nông thôn kém hiểu biết và cũng không được chính quyền các cấp quan tâm.”

Ông Hà Văn Chi, 67 tuổi, cũng là người Tày, nói với UCA News rằng ông cảm thấy buồn vì không có con trai hay cháu trai để lo thờ cúng tổ tiên sau khi ông chết. Cháu trai duy nhất và người con rể của ông đã chết vì AIDS. Hai người con trai của ông bị chết trong các trận lũ trong vùng năm 2005. Các trận lũ này còn làm chết 50 người khác và cuốn trôi nhà cửa. Ông có bốn cháu gái.

Anh Hà Văn Diện, chi hội trưởng Hội Nông dân địa phương, nói với UCA News rằng người dân mong muốn Nhà nước tạo công ăn việc làm cho họ và khám và điều trị cho các phụ nữ có chồng chết vì AIDS hay bị nhiễm HIV. Anh cho biết có nhiều bố mẹ và con cái chết vì HIV/AIDS.

Người dân tộc Tày 45 tuổi này cho biết tháng Giêng vừa qua chính quyền địa phương đã thành lập một tổ cai nghiện ở thôn Vực Tuần 2.

Theo báo cáo của trung tâm phòng chống các tệ nạn xã hội của tỉnh Yên Bái, tỉnh này có 2.700 bệnh nhân HIV/AIDS.

UCAN

Đọc nhiều nhất Bản in 20.12.2007. 13:10