Dân Chúa ? | Liên Lạc | RSS Feeds
Tháng 10/2020
Bài Mới
- Hậu quả cuộc bầu cử 2020: Giới truyền thông mất mặt, đảng Dân Chủ thoái trào
- Hậu quả cuộc bầu cử 2020: Những ảnh hưởng với các chính sách Công Giáo
- Nghi Thức Trừ Tà Trên Đà Gia Tăng, Đặc Biệt Là Sau Những Cuộc Biểu Tình
- Tổng thống Trump tuyên bố chiến thắng và cảnh báo trò gian lận
- ĐTC ban hành tự sắc liên quan đến việc lập các hội dòng giáo phận
- Tòa Thánh kêu gọi bảo vệ tính chất thánh thiêng sự sống con người
- Giáo hội Pháp phản đối lệnh hạn chế cử hành Thánh lễ có giáo dân tham dự
- Giáo hội Pakistan vui mừng vì Arzoo, 13 tuổi, bị bắt cóc và ép theo Hồi giáo, được giải cứu
- ĐTC Phanxicô: Cầu nguyện là bánh lái hướng dẫn cuộc đời chúng ta
- ĐTC và các giám mục trên thế giới đau buồn về các vụ tấn công ở Vienna
- Một linh mục California đã được huyền chức sau khi không công nhận Đức Thánh Cha Phanxicô
- Ở đất nước nơi từng được xem là Công Giáo nhất hoàn cầu, linh mục nào cử hành thánh lễ là đi tù
- Không khí cuộc bầu cử ngày 03 tháng 11. Các nước Á Châu hướng về Hoa Kỳ hồi hộp theo dõi kết quả
- Đức cha Mandagi kêu gọi giải quyết vấn đề Paqua bằng đối thoại
- HĐGM Bắc Phi mời gọi các tín hữu xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn
- Các tổ chức tôn giáo Philippines kêu gọi điều tra quốc tế về vi phạm nhân quyền
- ĐHY Schönborn kêu gọi cầu nguyện cho các nạn nhân trong các vụ nổ súng ở Vienna
- Sáng kiến lần hạt toàn cầu cầu nguyện cho các thai nhi đã bị phá bỏ
- ĐTC dâng lễ cầu nguyện cho các tín hữu qua đời
- Làn sóng phản đối gia tăng tại Pakistan sau khi Toà án đồng thuận với vụ bắt cóc trẻ vị thành niên Công giáo
- Tuyên bố chung giữa Công giáo và Hồi giáo tại Bỉ bày tỏ mong muốn tôn trọng lẫn nhau
- Tính Thành Hiệu Của Bí Tích Giải Tội Tin Lành
- Thủ đô Vienna của Áo bị khủng bố Hồi Giáo tấn công
- Nguyên văn lá thư của Tòa Thánh giải thích tuyên bố của Đức Phanxicô về việc sống chung đồng tính
- Tòa Bạch Ốc đã bị bao vây bởi những người chống Tổng thống Trump
- Đức Tổng Giám Mục Philadelphia cầu nguyện, kêu gọi hòa bình sau nhiều ngày bất ổn
- Biden chào hàng ‘cảm hứng’ đức tin Công Giáo, mặc dù tiếp tục ủng hộ phá thai và đòi hạn chế tự do tôn giáo
- Tòa án Brazil cấm một tổ chức vận động phá thai dùng tên “Công giáo”
- Một ngàn giáo xứ chầu Thánh Thể trong ngày Hoa Kỳ bầu Tổng thống
- ĐTC bổ nhiệm Đức tổng giám mục Tomasi làm đặc sứ của ngài tại Hội Hiệp sĩ Malta
- Lễ phong chân phước cho cha Michael McGivney, đấng sáng lập Hội Hiệp sĩ Columbus
- Ý Nghĩa Bức Họa Chính Thức Về Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
- Ngọn đuốc cho đời - Vì sao cho đạo
- Lễ Các Thánh Nam Nữ khai mạc tháng cầu cho các đẳng linh hồn tại Vatican
- Về Cội
- Tự Tình “Tháng Mười Một Các Đẳng”
- Phép lạ ngoạn mục, Y khoa không thể giải thích dẫn đến lễ Tuyên Chân Phúc cho Cha McGivney hôm 31/10
- Giáo hội và thế giới cần tình mẫu tử và nữ tính của Đức Mẹ Maria
- Phim mới về Cha Thánh Maximilian Kolbe
- Vị Hồng Y tân cử đang trông coi một Giáo phận chỉ có ba linh mục!
Sách Online
Thư của thánh Phaolô gửi ông Phi-lê-mon
§ Lm Anrê Đỗ xuân Quế, OP
Trong các thư của thánh Phao-lô, thư gửi ông Phi-lê-môn ngắn hơn cả. Đó là một bức thư theo đúng nghĩa, vì tác giả đã áp dụng dủ mọi công thức thư từ của thời bấy giờ. Đó còn là một bức thư thân tình hơn hết, bởi vì chính tay thánh Phao-lô đã viết từ đầu đên cuối. Nhưng không phải bởi thế mà thư này chỉ là một thư riêng, vì thánh Phao-lô cũng nói với cả giáo đoàn họp tại nhà ông Phi-lê-mon nữa. Lý do sâu xa của sự kiện này chẳng phải là vì ở trong thân thể mầu nhiệm Đức Ki-tô, việc tư không còn phải là việc riêng nữa hay sao ?
Ngay từ đầu, người ta đã để ý đến những tình cảm tế nhị được bày tỏ trong thư. Chẳng bao giờ thấy thánh Phao-lô tìm cách tránh né dùng quyền hành đối với các môn đệ như thế. Vì vậy, Maurice Goguel thật có lý, khi gọi thư này là kiệt tác về sự khéo léo trong cung cách đối xử.
Chắc thánh Phao-lô đã viết thư này ở Roma hoặc Kai-sa-ri-a đồng thời với thư Cô-lô-xê. Khi đó thánh Phao-lô đang bị tù (1 Cr 4,3.10.18; Plm 9.10.13.18) và có một số bạn hữu đồng hành đang ở gần bên cạnh ( 1 Cr 4, 7-14; Plm 23.24). Người ta không biết gì nhiều về người nhận thư. Hình như ông là một nhân vật quan trọng trong giáo đoàn Cô-lô-xê, người đã đem của cải và dùng ảnh hưởng của mình để giúp đỡ giáo đoàn (cậu 5-7). Chính thánh Phao-lô đã đưa ông vào đạo. Ngài đã nhắc khéo ông về điều này và thương mến ông, đến nỗi đã gọi ông là người cộng sự yêu quí.
1. Hoàn cảnh
Hoàn cảnh xui khiến cho có bức thư này không được rõ lắm. Tuy nhiên, dựa vào mấy câu ám chỉ trong thư, người ta có thể sắp xếp được như sau và có lẽ khá đúng.
Ông Phi-lê-mon có một người nô lệ tên là O-nê-si-mô. Chắc vì một câu chuyện không hay nào đó, anh này đã bỏ trốn đi. Không rõ hoàn cảnh nào đã khiến anh gặp được thánh Phao-lô. Anh bám ngay lấy ngài và xin theo đạo. Thánh Phao-lô cũng quí anh và chọn anh làm người cộng sự. Trong thư gửi giáo đoàn Cô-lô-xê, ngài gọi anh là người anh em trung tín và thân mến. nên cố giữ anh ở lại với mình. Nhưng không thể kéo dài mãi như vậy, vì như thế tình trạng sẽ trở nên phức tạp. Ông Phi-lê-mon có thể nghi ngờ cho rằng ngài không tế nhị, khi dùng tên nô lệ tẩu thoát ấy mà không hỏi ý kiến ông và được ông đồng ý. Hơn nữa, theo luật lệ thời bấy giờ, làm như vậy là xâm phâm quyền sở hữu của ông. O-nê-si-mô có thể bị truy nã, bỏ tù rồi giải về cho chủ cũ để bị trừng phạt nặng nề. Do đó, thật dễ hiểu khi thấy thánh Phao-lô tính trả lại O-nê-si-mô cho chủ cũ. Nhưng ngài không muốn chỉ trả lại mà còn gửi thêm bức thư này nữa, để xin ông Phi-lê-môn không những chỉ đón nhận O-nê-si-mô như một người anh em thân mến mà còn như chính ngài. Ngài không xin cho O-nê-si-mô được giải phóng mà thôi, nhung tin chắc là ông O-nê-si-mô sẽ còn làm hơn cả điều ngài xin. Ngài để cho ông Phi-lê-mon hiểu lấy chữ “hơn” đó. Thánh Phaolô đã ngỏ ý rõ rệt muốn thấy O-nê-si-mô trở lại giúp ngài trong công việc truyền đạo, bất kể có được “giải phóng” hay không.
2. Giáo thuyết
Có người ngạc nhiên, khi thấy một bức thư riêng như thế này, chẳng có chất tín lý bao nhiêu mà lại được xếp vào hàng thư quy. Nhưng Hội thánh đã muốn như vậy, vì trong thư này có chủ trương của Ki-tô giáo bênh vực người nô lệ. Giả thuyết này có thể chấp nhận được. Tất nhiên không nên giải thích thư này như một thiên khảo luận của Tin Mừng về vấn đề người nô lệ. Ở đây thánh Phao-lô chỉ nói đến một trường hợp cụ thể, nhưng có lẽ chính vì là một trường hợp cụ thể, nên nó nói cho ta về tương quan giữa chủ và nô lệ hơn các thư nặng phần giáo huấn khác.
Nhiều đoạn trong các thư của thánh Phao-lô xem ra rụt rè, khi bàn về tương quan giữa chủ và nô lệ 1 Cr 7,20-24; Ep 6,5-9; Cl 3,22-4,1). Đọc những câu trong các chương này, người nô lệ thời xưa có thể sửng sốt vì thấy mình được công nhận là người. Nhưng thánh Phaolô vẫn không triệt để lên án chế độ nô lệ. Người mạnh dạn tuyên bố: “.Trong Đức Ki-tô không còn ngăn cách nào nữa, không còn nô lệ hay tự do.” (Gl 3,28). Ngài đã viết cho giáo đoàn Rô-ma gồm cả chủ lẫn nô lệ rằng: “Mọi người phải thương yêu nhau như anh em” ( Rm, 12, 10). Tuy nhiên, đang khi khẳng định rằng “Trước mặt Chúa”, “trong Đức Ki-tô”, ở giữa cộng đoàn anh em và nhất là trong công đoàn phụng vụ, mọi tín hữu đều bình đẳng và là anh em. Hình như ngài vẫn không rút ra kết luận đó trong đời sống pháp lý bên ngoài, tức là trong đời sống công dân.
Chắc hẳn thánh Phao-lô vẫn phân biệt hai bình diện: trước mặt Chúa và trước mặt người đời. Nhưng thư Phi-lê-mon không cho ta được phép giải thích theo lối nhị nguyên. Thật vậy, tuy không chủ trương bãi bỏ ngay chế độ nô lệ đang thịnh hành thời đó, nhưng cũng đừng ai nghĩ rằng ngài muốn nói người nô lệ hãy cứ là nô lệ, cứ phải ở mãi trong tình trạng ấy, như thể là “Trời” đã định rồi. Theo Théo Preiss, thánh Phao-lô không đặt cả hai vấn đề trên cùng một bình diện đâu ! Đối với ngài, tình huynh đệ, sự hợp nhất trong Đức Ki-tô, phải nhìn lại mối tương quan giữa chủ và nô lệ, vứt bỏ nó đi và thực hiện trên một bình diện khác. Không những ông Phi-lê-mon nên coi O-nê-si-mô như một người bình đẳng với mình và như một phần tử trong Hội thánh giống như mình mà còn phải kể anh ta như một người trong gia đình và như một người anh em của mình. Vì thế, không còn ai đuợc phép có thái độ kẻ cả nữa mà phải hoàn toàn coi nhau như anh em. Bởi vậy, ông O-ne-si-mô nên lấy tình huynh đệ đón nhận O-nê-si-mô như một người và hơn thế nữa, như một Ki-tô hữu.
Vì thế, có thể kết luận như Théo Preiss rằng: “Tân Ước không làm cách mạng theo nghĩa hiện nay của danh từ này, lại càng ít bảo thủ hơn; mọi trật tự xã hội rồi sẽ bị tháo gỡ và qua đi cùng với cơ cấu của vũ trụ này.”
(viết dựa theo TOB ấn bản 1994 Cerf-Paris trang 2911-2913)
Đọc nhiều nhất Bản in 28.05.2009. 09:21