Cốt lõi của lòng đạo đức và thờ phượng

§ Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn

Đâu Là Cốt Lõi Của Lòng Đạo Đức Và Việc Thờ Phượng?

Khi Chúa Giêsu rao giảng Tin Mừng Cứu Độ trước hết cho dân Do Thái, Người đã gặp sự chống đối mạnh mẽ của hai nhóm Biệt phái (Pharisees) và Luật sĩ (scribes), là hai lớp người được coi là lãnh đạo tôn giáo của dân Do Thái thời đó. Luật sĩ là những người tự cho là thông thạo Luật của Mai Sen và những truyền thống, tập tục được thêm thắt vào Luật đó, như tục rửa tay trước khi ăn. Họ cắt nghĩa cách thi hành Luật và các tập tục kia và bắt lỗi người khác về những sai trái theo ý họ. Biệt phái là những người tự cho mình giữ Luật đúng nhất nên tự tách mình ra khỏi quần chúng trong việc tuân giữ Luât và các tập tục thêm thắt kia thành gánh nặng cho dân tuân giữ. Hai nhóm này chống đối Chúa Giêsu mãnh liệt trong suốt ba năm Người đi rao giảng, và cuối cùng, với sự thoả hiệp của nhóm Sadducees, vốn là kẻ thù chung của họ, họ đã đóng đanh Chúa Giêsu trên thập giá.

Tại sao họ chống đối Chúa?

Trước hết vì Chúa rao giảng lòng nhân từ, thương xót và tha thứ, trong khi họ thi hành luật trả thù:

“Anh em đã nghe Luật dạy rằng: mắt đền mắt, răng đền răng. Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác... hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.” (Mt 5: 38,44)

Họ khinh chê những người họ coi là tội lỗi như bọn thu thuế và gái điếm, trong khi Chúa Giêsu lại làm bạn với những người này vì lòng thương xót và muốn kêu mời những người này ăn năn cải thiện để được tha thứ, như Chúa đã trả lời bọn biệt phái một ngày kia như sau: “Người khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần... Ta không đến để kêu gọi người công chính mà để kêu gọi người tội lỗi” (Mt 9:12-13).

Đặc biệt, nhóm biệt phái và luật sĩ là những kẻ giả hình trong những việc đạo đức như ăn chay, cầu nguyện và bố thí, trong khi Chúa giảng dạy sự chân thành sám hối và khiêm cung khi làm những việc đạo đức này:

“Khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm... hãy vào phòng đóng cửa lại và cầu nguyện... còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm ra vẻ thiểu não để thiên hạ thấy là chúng ăn chay...” (Mt 6: 3, 6, 16)

Bọn này giả dối, giữ Luật không phải vì yêu Luật mà vì muốn bắt bẻ người khác không làm giống họ, như bắt bẻ các môn đệ Chúa Giêsu không rửa tay trước khi ăn (bài phúc âm). Chính vì họ giữ Luật và làm các việc đạo đức cốt để được khen lao chứ không vì mến Chúa yêu người nên Chúa Giêsu đã mượn lời ngôn sứ I-sa-ia để lên án họ như sau: “Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì xa Ta. Chúng có thờ kính Ta cũng vô ích vì giáo lý chúng giảng dạy chỉ là giới luật phàm nhân.” (Mc 7:6-7)

Tuy nhiên, bài học về thói giả hình này của bọn biệt phái và luật sĩ xưa kia cũng nhắc nhở chúng ta ngày nay về nguy cơ không thành thật, sống đạo hình thức, nặng chất phô trương bề ngoài, thiếu hẳn chiều sâu của lòng mến Chúa, yêu người. Tục ngữ Việt Nam có câu: thùng rỗng thì kêu to hoặc tốt gỗ hơn tốt nước sơn. Yêu Chúa và phụng thờ Người cách đích thực và xứng hợp thì không nhất thiết phải xây nhà thờ cho to, cho sang và đẹp với những trang cụ tối tân đắt tiền, với tháp chuông cao giữa xóm dân nghèo, rồi rước xách dềnh dang, ầm ỹ ngoài đường phố, hay lên núi cao mà thờ phượng Chúa như người Do Thái xưa kia. Mà cốt yếu là xây nhà thờ Chúa trong tâm hồn mỗi người với những trang trí cần thiết là lòng tin vững chắc và lòng mến chân thành. Thêm vào đó, phải “vào phòng đóng cửa lại mà cầu nguyện” và “thờ phượng Chúa Cha trong thần khí và sự thật” như Chúa Giêsu đã nói với một phụ nữ Samari xưa kia (x. Ga 4:23). Thờ phượng trong thần khí và sự thật có nghĩa là xin Chúa Thánh Thần dạy cho chúng ta biết yêu mến và tôn thờ Thiên Chúa cách xứng hợp đẹp lòng Người để mưu ích cho chúng ta và cho người khác.

Đó là cốt lõi của lòng đạo đức và tôn thờ Chúa cách chân thật.

Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn

Đọc nhiều nhất Bản in 31.08.2006. 23:33