Kiêu căng và khiêm nhường

§ Jos. Hồng Ân

Vào một ngày Sabát Đức Giêsu được thủ lãnh nhóm Pharisêu mời đến nhà ông dư tiệc, những người Pharisêu cũng được được mời thì cố ý soi mói, dò xét xem Người làm gì lỗi luật ngày sabát, để tìm cách bắt bẻ, lên án Người. Nhưng họ chưa tìm được lỗi nào của Chúa, thì Chúa đã thấy hết lỗi của họ là lòng kiêu ngạo, tự phụ, tự mãn, nâng mình lên để khoe khoang, coi mình hơn người, tranh nhau chọn cỗ nhất để ngồi. Chúa Giêsu liền kể cho họ một dụ ngôn: “Khi anh được mời đi ăn cuới thì đừng ngồi vào cỗ nhất…” (x. Lc 14, 8-10). Và Người kết luận “Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuông sẽ được tôn lên” (Lc 14,11). Chúa Giêsu có ý dạy cho những người Pharisêu và chúng ta biết tai hại của lòng kiêu ngạo, tự phụ, tự đắc và bài học về giá trị đích thực của đức khiêm nhường.

Kiêu ngạo là tự khoe mình quá mức nhằm nâng mình lên trên người khác, coi thường, khinh chê người khác, trà đạp, chèo lên vai, lên cổ người khác để mình được cao hơn,. Kiêu ngạo còn là một tội nặng chống lại Thiên Chúa. Thiên thần thứ nhất kiêu ngạo muốn hơn Thiên Chúa đã chống lại Ngài nên đã trở thành ma quỷ (satan); tổ tông loài người muốn bằng Thiên Chúa đã phạm tội bất tuân lệnh Chúa truyền nên loài người đã phải làm nô lệ cho ma quỷ. Kiêu ngạo thường đi đôi với tham lam và dối trá, giả hình. Còn khiêm nhường là biết từ bỏ, nhìn nhận mình để hòa nhập với người khác, hầu có thể tôn trọng phẩm giá của mọi người. Khiêm nhường còn là nhận biết giá trị thật sự của mình để học tập nơi người hiểu biết hơn mình.

Trên thế giới đã sẩy ra biết bao nhiêu tai hoạ do lòng kiêu căng, tự phụ của con người, cụ thể nhất là thảm hoạ đắm tàu Titanic đã đi vào lịch sử nhân loại.

Tàu Titanic dài 882 feet 9 inches (269 m) và rộng 92 feet 6 inches (28 m) ở sườn ngang (dài hơn 6 inches so với chiếc tàu chị em là RMS Olympic). Tổng lượng chất tải đăng ký là 46.328 tấn, và chiều cao từ mặt nước tới boong tàu là 60 feet (18 m). Nó có hai động cơ hơi nước ngược pít tông bốn xi lanh và một tuốc bin Parsons. Những động cơ này làm quay ba chân vịt. Có 25 nồi hơi hai đầu và 4 cái một đầu kiểu Scotch được đun nóng bởi 159 lò đốt than khiến nó có thể đạt tới tốc độ tối đa 23 knot (43 km/g). Chỉ ba trong số bốn chiếc ống khói cao 63 foot (19 m) của nó hoạt động; chiếc thứ tư được dùng thông gió, và được thêm vào để con tàu có hình dáng ấn tượng hơn. Titanic có thể chở tổng cộng 3.547 người gồm cả thủy thủ đoàn, và bởi vì nó có chở thư, tên của nó được thêm tiền tố RMS (Royal Mail Steamer) cũng như SS (Steam Ship). Titanic được coi là một đỉnh cao của kiến trúc hàng hải và là một tiến bộ công nghệ, và được tạp chí The Shipbuilder ca ngợi là "không thể chìm".

Titanic có vỏ hai lớp, chứa 44 bể nước dùng cho nồi hơn và đồ dằn để giữ nó cân bằng trên biển (những chiếc tàu sau này cũng có vỏ hai lớp). Titanic có số thuyền cứu sinh lớn hơn tiêu chuẩn, tổng số 20 chiếc (dù vẫn chưa đủ cho toàn bộ hành khách), và những nhà thiết kế đã thảo luận về việc lắp đặt thêm số thuyền cứu sinh, phụ thuộc vào các vấn đề về chi phí. Titanic được chia thành 16 khoang với cửa ngăn, đóng mở bằng các then cửa điện từ và hoạt động với động tác tắt bật đơn giản từ đài chỉ huy của thuyền trưởng. Tuy nhiên, tính kín nước của cửa ngăn không đạt tới toàn bộ chiều cao của boong, mà chỉ tới boong hạng hai (E-Deck). Titanic vẫn nổi khi bốn khoang bất kỳ ngập nước, hay mười một trong số mười bốn khu thuộc ba khoang ngập nước, hay bốn khoang đầu/cuối ngập nước: ngoài ra nó sẽ chìm.

Tàu Titanic là chiếc tàu xa hoa tột bậc và lộng lẫy nhất. Nó có một bể bơi trên boong, một phòng tập thể dục, một nhà tắm Thổ Nhĩ Kỳ, một thư viện, và một sân squash. Các phòng hạng nhất thông thường được ốp bằng những thanh gỗ chạm khắc tỉ mỉ, đồ đạc đắt tiền và các trang trí sang trọng khác. Hơn nữa, quán Café Parisienne cung cấp những món ăn tuyệt vời cho khách hạng nhất với một hàng hiên ngập nắng cùng những trang trí tinh xảo. Trang bị tại các phòng hạng hai và hạng ba có lẽ cũng được xếp hàng sang trọng so với những phòng đồng hạng trên các con tàu khác thời ấy. Titanic có ba thang máy dành riêng cho những khách hạng nhất và một sự cải tiến khác, thêm một thang dành cho khách hạng hai.

Nơi được trang trí đẹp nhất trong nội thất con tàu chắc chắn là cầu thang khu vực hạng nhất, nằm giữa ống khói thứ nhất và thứ hai. Cầu thang kéo dài xuống boong hạng hai và được trang trí bằng các phiến gỗ sồi và có lan can mạ vàng, trên đỉnh là một vòm kim loại kính trang trí tỉ mỉ để lấy ánh sáng trời. Đỉnh cầu thang là một tấm gỗ lớn treo một chiếc đồng hồ với những chữ số biểu tượng theo Honour and Glory crowning Time.

Tàu Titanic khổng lồ là niềm hãnh diện của con người, vĩ đại nhất, chở nhiều khách nhất, an toàn nhất, tin tưởng nhất, không một du khách nào lên tàu Titanic ngày 10 tháng 4 năm 1912 mà nghĩ rằng đây là chuyến đi cuối cùng của đời mình, vì ai cũng tin rằng chiếc tàu này sẽ không bao giờ chìm. Nhưng chỉ sau không đầy một này rời cảng, con tàu khổng lồ đó đã đâm phải một núi băng lớn, đã bị chìm xuống lòng đại dương khiến cho khoảng 1500 người thiệt mạng. Phải chăng đó là thảm kịch của lòng kiêu ngạo tự đắc của con người…?

Thảm kịch của tàu khổng lồ Titanic luôn còn đó, nhắc nhở con người về tai hại của lòng tự phụ, tự mãn, coi thường, chủ quan. Trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu cũng chỉ cho những kẻ tự phụ, coi mình là quan trọng, tự cho mình là hơn người, mình đáng được ngồi chỗ danh dự nhất, nên đã tranh nhau tìm cỗ nhất để ngồi. “Khi anh được mời đi ăn cưới thì đừng ngồi vào cỗ nhất, kẻo lỡ có nhân vật nào quan trọng hơn anh cũng được mời và rồi chủ nhà đến nói với anh ‘xin anh nhường chỗ cho nhân vật này. Bấy giờ anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chỗ cuối” (Lc 14, 8-9).

Trên đời chẳng ai ưa những kẻ tự kiêu, tự đại, tự cho mình là giỏi, cho mình là hay, việc gì mình làm cũng phải là tốt nhất, lời nói của mình lúc nào cũng hay nhất, cái gì của mình cũng đẹp nhất, chỉ có mình là nhất, mình đáng được ngồi chỗ danh dự nhất, đáng được mọi người chào hỏi nơi công cộng, thích oai, luôn hãnh diện về bản thân mình, luôn muốn thể hiện cái uy của mình trước mặt mọi người, chạy theo cái danh hão, coi người khác chỉ là cỏ rác, là thứ bỏ đi, thấy người khác hơn mình thì khó chịu, hậm hực, nói xấu, dèm pha, dè bỉu, chê bai khích bác, tìm cách hạ uy tín của họ. Đúng như người đời đã nói: “hơn người thì kiêu mà kém người thì ghen”.

Kẻ thù lớn nhất của con người chính là tự kiêu, tự phụ, khi con người hoàn toàn đặt niền tin tưởng vào sức mạnh của khối óc, của đôi tay mình, thì đó cũng chính là lúc nó đi vào chỗ tự hạ thấp uy tín của mình, tự huỷ diệt chính mình. Trong biển đời cũng còn có biết bao những tảng băng đang chôi nổi, có biết bao những khối đá ngầm đang rình dập, chúng nhận chìm cuộc đời con người xuống đáy đại dương khi mà con người mất cảnh giác, coi thường, tự kiêu, tự phụ.

"Chúa giơ tay biểu dương sức mạnh, dẹp tan phường lòng trí kiêu căng” (Lc 1, 51). Đó là lời Đức Maria đã cảnh báo con người về tính tự phụ, lòng kiêu căng, chỉ biết cậy dựa vào danh vọng, của cải và sức lực của mình, thì con người tự chuốc lấy tủi nhục, đau khổ và tuyệt vọng, như kẻ chọn cỗ nhất để ngồi, rồi bị ông chủ mời xuống để nhường chỗ cho người quan trọng hơn, lúc đó sẽ bị xấu hổ, bẽ mặt trước mặt bàn dân thiên hạ.

Kinh Thánh khuyên người ta có thái độ khiêm nhu trong quan hệ xã giao (x. Cn 25, 6-7), thái độ này hợp với con cái Chúa. Những người khiêm tốn nhận biết thân phận yếu đuối và những giới hạn của mình, biết mình chỉ là không trước mặt Chúa, nhìn nhận người khác quan trọng hơn mình, đáng được hưởng sự ưu đãi hơn mình, nên đã chọn chỗ cuối mà ngồi, khi ông chủ nhận thấy đó là người quan trọng, sẽ đến mời lên chỗ nhất, lúc ấy được vinh dự trước mặt mọi người. Vì “Người nâng cao mọi kẻ khiêm nhường” (Lc 1, 52). Tin Mừng theo Thánh Luca hôm nay thuật lại câu chuyện Chúa được mời đi dự tiệc, Ngài thấy những kẻ cũng được mời cứ chọn cỗ nhất mà ngồi, nên Chúa đã kể một dụ ngôn về việc “khi được mời đi ăn cưới đừng ngồi vào cỗ nhất…” (Lc 14, 7-11). Qua đó Chúa Giêsu dạy ta biết tai hại của tính tự phụ, lòng kiêu căng và giá trị đích thực của đức “khiêm nhường”: “Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuông sẽ được tôn lên” (Lc 14, 11).

Lạy Chúa, chúng con là những kẻ tự phụ kiêu căng, luôn chạy theo tiền tài, danh vọng, địa vị, chỉ tìm tư lợi, tự coi mình là quan trọng, là giỏi, là hay, là tốt, là đẹp, khinh thường anh em đồng loại, những người nông thôn quê mùa, nhất là những người nghèo hèn, những người cô đơn tàn tật. Chúng con đã và đang tranh dành địa vị, tranh dành nhau chỗ ngồi, cãi lộn với nhau vì miếng ăn hơn thiệt. Xin Chúa ban ơn giúp sức để chúng con loại bỏ những tính mê nết xấu, lòng tự cao tự đại, nhìn nhận mình chỉ là không không trước mặt Chúa và biết tôn trọng hết thảy mọi người.

Jos. Hồng Ân

Tags · Năm C CN22

Đọc nhiều nhất Bản in 27.08.2010. 17:14