Giải đáp thắc mắc về việc "đặt tay" trong nghi thức của Giáo Hội

§ Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn

Hỏi: Xin Cha giải thích ý nghĩa việc “đặt tay” trong các Nghi thức của Giáo Hội.

Trả lời: Dựa vào nền tảng kinh thánh và giáo lý của Giáo Hội (SGLCG), việc đặt tay (laying on of hands) trong các Nghi Thức chính thức để trao các bí tích của Giáo Hội Công Giáo có những ý nghĩa sau đây :

1- Trong Bí tích Truyền chức thánh ( Holy Orders):

Nghi thức đặt tay để chỉ việc trao chức thánh ( Holy Orders) cho Phó tế, Linh mục và Giám mục. Đây là phần chính yếu trong Nghi thức Truyền chức thánh của Giáo Hội Công Giáo. Qua việc đặt tay của vị chủ phong (giám mục), Giáo Hội cầu xin ơn Chúa Thánh Thần đổ xuống để thánh hiến người được truyền chức làm Phó tế, Linh mục hay Giám mục. Do đó việc đặt tay ở đây rất quan trọng vì đó là hành động bí tích, cụ thể hoá việc trao chức thánh để thi hành quyền thánh(sacra potestas = sacred power) cho người được thụ phong dựa vào lời Thánh Phaolô nói với Timôthê sau đây: “Vì lý do đó, tôi nhắc anh phải khơi dậy đặc sủng của Thiên Chúa, đặc sủng anh đã nhận được khi tôi đặt tay trên anh.” (2Tm 1:6)

Nếu việc đặt tay không có mục đích và ý nghĩa trao “quyền thánh” thì Thánh Phaolô đã không căn dặn thêm Timôthê như sau: “Anh đừng vội đặt tay trên ai, đừng cộng tác vào tội lỗi của người khác. Hãy giữ mình trong sạch.”( 1Tm 5:22)

Thánh Công Đồng Vaticanô II cũng nhắc lại ý nghĩa trên đây của việc đặt tay trong Hiến Chế tín lý Lumen Gentium (LG) như sau: “Để chu toàn nhiệm vụ cao trọng ấy, các Tông Đồ được Chúa Kitô đổ tràn Thánh Thần cách đặc biệt. Rồi chính các ngài thông truyền ơn thiêng ấy cho các cộng sự viên khi đặt tay trên ho.”( LG. n. 21)

Như vậy, đặt tay là phần chủ yếu trong Nghi thức truyền chức để trao quyền thánh cho người thụ phong (ordinands) qua bí tích truyền chức thánh (Holy Orders) của Giáo Hội Công Giáo.

2- Nghi Thức Thêm sức (Confirmation):

Giám mục (hay Linh mục được ủy quyền) đặt tay xin ơn Chúa Thánh Thần đổ xuống trên các ứng viên “để kiện toàn ơn bí tích rửa tội” nơi người xin lãnh bí tích thêm sức. (SGLCG, số 1288). Hành động đặt tay kèm theo việc sức dầu thánh trên trán (Chrism) là thành phần chính trong nghi thức ban bí tích thêm sức của Giáo Hội Công Giáo từ xưa đến nay.

3- Nghi thức sức dầu bệnh nhân (Anointing of the sick):

Giám mục hay Linh mục cũng đặt tay trên người bệnh và cầu nguyện cho họ trong niềm tin của Giáo Hội. Đó là lúc “kêu cầu Chúa Thánh Thần xuống” với ơn bình an, sức mạnh và an ủi của Chúa cho bệnh nhân lãnh nhận bí tích này. (SGLCG, số 1519).

Nguồn gốc của việc đặt tay trên người bệnh ở đây bắt nguồn từ chính Chúa Giêsu vì Chúa thường đặt tay để chữa lành cho các bệnh nhân và chúc lành cho các trẻ em đến với Người, như ta đọc thấy trong Tin Mừng (x. Mc 6:5; 8:21; 10:16).

Sau hết, theo Giáo Lý của Giáo Hội, thì “đặt tay” cũng là một trong những dấu chỉ của Giao Ước cũ (Covenant) giữa Thiên Chúa và dân của Người.Các dấu chỉ khác là cắt bì, sức dầu thánh hiến các vua và hàng tư tế, hiến tế và lễ Vượt qua (Passover). Giáo Hội coi các dấu chỉ này như dấu báo trước các bí tích của Giao Ước mới. (SGLCG, số 1150).

Tóm lại, ngoài các Nghi thức trên đây, không còn nghi thức nào khác của Giáo Hội đòi hỏi việc đặt tay của vị chủ sự (Presider). Do đó, mọi hình thức “chế biến” đặt tay hay dí tay vào trán người khác trong các buổi cầu nguyện “chữa lành” chỉ là hành động tự biên tự diễn phóng túng (fantacy = fantaisie) của ai đó mà thôi. Chúng ta cần lưu ý điều này để phân biệt đâu là Nghi thức chính thức phải theo của Giáo Hội và đâu là lạm dụng của con người muốn dùng hình thức “đặt tay” để diễn trò ảo thuật thiêng liêng, phi nền tảng giáo lý, và kinh thánh để mê hoặc hay lừa dối tín hữu.

Lm Phanxicô Xavie Ngô Tôn Huấn

Đọc nhiều nhất Bản in 14.11.2006. 13:50