Trích từ Dân Chúa

Bài giảng Lễ kết thúc Năm Thánh Đức Mẹ TàPao

+GM Giuse Vũ Duy Thống

(Bài giảng của Đức Giám Mục Giáo Phận Phan Thiết ngày Lễ Đức Maria vô nhiễm nguyên tội 8.12.2009)

Trang Tin Mừng chọn đọc trong thánh lễ hôm nay là hoạt cảnh Truyền Tin, rất quen thuộc với tín hữu thường xuyên đọc kinh Mân Côi, cách riêng kinh Kính mừng. Nhưng việc Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội đâu có liên quan gì đến việc Truyền Tin mà phải chọn đọc hoạt cảnh ấy. Hay là việc Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội không được Phúc Âm nào tường thuật nên phải mượn hoạt cảnh Truyền Tin để “điền vào chỗ trống cho hợp nghĩa”? Thưa không phải vậy. Hoạt cảnh Truyền Tin dẫu không có mối liên quan trực tiếp với Lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội, nhưng qua lời chào mở đầu của thiên thần Gabriel và qua lời thưa kết thúc của Đức Maria, người ta gặp được những yếu tố nền tảng, từ đó xây dựng tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội và cũng từ đó hình thành niềm vui của phụng vụ thánh lễ hôm nay. Những yếu tố nào?

1. Danh xưng “đầy ơn phúc” trong lời sứ thần chào Đức Mẹ.

Từ thuở tạo thiên lập địa đến buổi Truyền Tin, chưa hề có ai được xưng hô là người đầy ơn phúc. Chỉ một mình Thiên Chúa, Đấng là chủ kho tàng ơn sủng mới tự mình có đầy tràn ơn phúc thôi, còn loài thụ tạo được hưởng nhờ ơn mưa móc cũng phỉ chí toại lòng lắm rồi. Thế mà bỗng dưng một thiếu nữ Sion lại được thiên thần chào là “đầy ơn phúc”. Thật lạ lùng. Chính Đức Maria nghe lời chào ấy còn bối rối cơ mà. Nhưng tiếng “đầy ơn phúc” cần được diễn tả nôm na hơn nữa, mới có thể lột tả được ý nghĩa chính yếu.

Chắc anh chị em đã tiếp cận ít nhiều với hình ảnh nổi 3 chiều của kỹ thuật số hiện đại, gọi là kỹ thuật 3D. Tiếng “đầy ơn phúc” cũng có thể được diễn tả theo kỹ thuật 3D. “Đầy ơn phúc” thực ra là phân từ quá khứ của một động từ, nghĩa đầy đủ là “đã được ban đầy ơn sủng”. Có 3 chữ D: “đã, được, đầy”. “Đã”: Ơn phúc Đức Maria đạt được là một tiến trình đã khởi đầu trong quá khứ và còn được kéo dài mãi trong suốt cuộc đời Mẹ. “Được”: Ơn phúc Đức Maria có được không phải là do tự Mẹ, theo kiểu vốn tự có, mà là do nhận được từ tình thương Chúa. “Đầy”: Ơn phúc Đức Maria nhận được là một tình trạng trọn vẹn, tràn đầy, không có trường hợp thứ hai trong loài thụ tạo.

Nhìn lời chào “đầy ơn phúc” theo kỹ thuật 3D là “đã được ban đầy ơn sủng”, ta mới thấy mối liên quan khít khao với đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, vốn là một ơn sủng Chúa ban để chuẩn bị Đức Maria cho thiên chức làm mẹ Đấng Cứu Thế. Dầu Mẹ đã được Chúa Cha ưu ái tuyển chọn dành riêng ngay từ lúc khởi đầu hiện hữu; nhưng là thụ tạo, Mẹ cũng cần đến ơn cứu độ của Chúa Giêsu như mọi người, có điều là người ta cần ơn thánh chữa trị (bí tích rửa tội) vì đã vướng mắc tội truyền, còn Mẹ hưởng ơn thánh phòng ngừa (đã được ban đầy ơn phúc) nên được giữ gìn khỏi vướng mắc; và Mẹ được Chúa Thánh Thần che bóng, biến đời Mẹ nên cung điện thánh thiện xứng hợp cho Thiên Chúa ngự trị. Như vậy, nơi lời chào “đầy ơn phúc” của thiên thần, ta gặp thấy Đức Maria sáng lên với vị trí ưu tuyển được hưởng đầy tràn mọi ơn, trong đó Vô Nhiễm Nguyên Tội là đặc ân một ở phút khởi đầu cuộc đời Mẹ.

2. Tiếng “Xin Vâng” trong lời Đức Mẹ đáp lại sứ thần.

Không chỉ là thụ tạo ưu tuyển ung dung hưởng hồng ân Chúa, Mẹ còn là phần tử ưu tú của gia đình nhân loại biết tích cực đáp lại hồng ân và làm phát triển hồng ân ấy để phục vụ ơn cứu chuộc nhân loại. Ơn Vô Nhiễm Nguyên Tội không chỉ là đặc ân dành riêng cho cá nhân Đức Maria, nhưng còn là ân sủng nhắm tới chương trình cứu rỗi toàn thể nhân loại. Đặc ân ấy dầu gọi là “vô nhiễm” nhưng không chỉ có khía cạnh tiêu cực khép kín, được giữ gìn khỏi tội tổ tông, kiểu đài các con gái nhà giầu lúc nào cũng phải kín cổng cao tường sợ nắng gió mưa sương, nhưng còn mang khía cạnh tích cực là được chuẩn bị để có thể mở lòng đón nhận tình yêu của Chúa, để có thể sẵn sàng đáp lại tiếng Chúa một cách quảng đại, và để có thể hợp tác với ơn thánh mà không chút cò kè so đo tính toán.

Như thế, Vô Nhiễm Nguyên Tội từ phía Thiên Chúa là hồng ân dành riêng cho người được chọn làm Mẹ Đấng Cứu Thế, và Đức Maria đã lọt vào mắt xanh Thiên Chúa, được giữ gìn trong tình trạng thánh đức ngay từ khi bắt đầu hiện diện trong đời. Nhưng Vô Nhiễm Nguyên Tội từ phía Đức Mẹ lại là một nỗ lực đầu tư hợp tác cả đời, để vốn liếng hồng ân kia được triển nở sinh lời trăm muôn cho đời mình đã đành, và còn cho đời con đời cháu trong tương lai nữa. Chỉ khi nào công ơn Chúa và công sức con người gặp nhau, thì việc “đầy ơn phúc” kia mới bừng lên mà trở thành công trình mang tên Vô Nhiễm Nguyên Tội.

Tất cả được thể hiện qua lời đáp “xin vâng”. Một lời thật ngắn nhưng âm vang cả đời. Một lần thưa lên là ngàn lần răm rắp thực thi khít khao không sai chạy, dù trên đỉnh vinh quang hay dưới vực đau thương quay quắt. Một lời vừa biểu lộ sự hiến dâng cộng tác tích cực, vừa thể hiện niềm yêu mến tin tưởng phó thác. Chả thế mà sau này Giáo Lý Công Giáo đã không ngần ngại diễn tả đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội một cách tích cực hơn: vì Mẹ toàn thánh nên nơi Mẹ không thể gặp bất cứ tì vết nào, kể cả tì vết của Nguyên Tội.

3. Theo Mẹ và cậy nhờ Mẹ, con đi

Lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội hôm nay trình bày cho ta rõ nét chân dung của Đức Maria, người đã đón nhận ơn Chúa cách trọn vẹn và phục vụ ơn Chúa cách tròn đầy, không vì lợi riêng mà vì ích chung. Hiểu như thế, bỗng dưng ta thấy gần gũi Đức Mẹ hơn cả bao giờ. Đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội dẫu chỉ một mình Mẹ hưởng nhận, nhưng hiệu quả của đặc ân ấy con cái Mẹ tất cả đều được hưởng nhờ.

Với tiếng “Xin vâng”, Mẹ nêu gương tham gia cộng tác hết tình và hết mình vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa, bất kể đời mình sẽ ra sao và bất kể tương lai sẽ như thế nào. Trong Năm thánh Đức Mẹ Tàpao, ta đã đến học dưới mái trường Đức Maria về lòng tin cậy mến, thiết nghĩ đó cũng là cách thiết yếu và thiết thực mô phỏng tiếng Fiat của Mẹ hôm nay trong đời mỗi người.

Với lời “Kính mừng Maria đầy ơn phúc”, Mẹ không chỉ được chào bằng một danh hiệu tuyệt vời dành cho thụ tạo ưu tuyển, để có lễ Vô Nhiễm Nguyên Tội hôm nay, mà còn được giới thiệu trong một vị trí có một không hai giữa lòng Giáo Hội, là Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ nhân loại, để từ đó một cách thường hằng, Mẹ nên Hiền Mẫu chuyển cầu che chở nâng đỡ ủi an mọi người trên đường lữ thứ trần gian, và một cách đặc biệt, Mẹ nên nguồn cậy trông cho tất cả những ai, không phân biệt lương giáo, đang gặp phải những nỗi đau trong đời như đau đớn xác thân vì bệnh tật, đau khổ tinh thần vì thất vọng thử thách, đau buồn vì cảnh gia đình tan tác hay đau thương vì nỗi vĩnh quyết chia xa hoặc đau điếng mãn tính cấp tính vì tình đời đen bạc trâu đánh, bò đá… Hãy bền lòng cậy trông ký thác, phần còn lại là kiên tâm làm theo hướng dẫn của Mẹ.

Kết thúc năm thánh Đức Mẹ Tàpao, như thế, không phải là lúc mãn nguyện nghỉ ngơi, mà chính là lúc quyết tâm cùng Mẹ lên đường ra khơi thực thi những gì Chúa Giêsu truyền dạy như trong tiệc cưới Cana, cách riêng đón nhận ý Chúa từng ngày, cho dẫu có lúc phải để nước mắt nuốt vào trong như Mẹ trên núi Canvê.

Nhân đây, xin ngỏ lời cám ơn đến mọi thành phần Dân Chúa Giáo Phận nhà đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công trong Năm Thánh, và đã tích cực tham gia ngày hành hương hàng tháng cho từng đoàn thể hoặc từng giới. Xin cám ơn quý khách hành hương đến từ nhiều nơi đã hợp lòng tham dự, làm cho những cử hành đạo đức nơi đây được diễn ra cách sốt sắng và xứng đáng. Và cuối cùng, nhờ lời chuyển cầu của Mẹ Maria tại núi rừng Tàpao, xin Chúa nâng đỡ mọi người chúng ta trong hành trình dương thế.

Cách đây hơn một tháng, người tôi quen đến thăm và ngỏ ý muốn đi viếng Đức Mẹ Tàpao. Tôi tháp tùng đến lễ đài, có ý dừng lại, thực bụng rất ngại phải lên Tượng đài giữa trưa nắng nóng, nhưng người ấy cứ nằng nặc đòi lên. Đành chiều. Đến chân Tượng đài Đức Mẹ, chúng tôi đọc chung một chục kinh và kết thúc bằng kinh Lạy Nữ Vương với ý khấn riêng của từng người. Không biết khách khấn gì mà vừa dứt lời kinh thì điện thoại cầm tay của người ấy reo lên tín hiệu. Khách phải lui vào bóng râm để trả lời và phút sau trở ra với nét mặt hớn hở gấp mười lần lúc trước. Người ấy bảo: Mới khấn vừa dứt lời là Đức Mẹ ban ơn ngay; một công việc khó khăn đã gây lo lắng từ lâu bỗng dưng được giải quyết dễ dàng và nhanh chóng. Tôi không hỏi để biết thêm chi tiết, chỉ biết trên đường xuống núi, lòng tôi thấy rộn vui với xác quyết:

Đến cùng Đức Mẹ Tàpao, Vững lòng cầu khấn, lẽ nào về không?

+ GM Giuse Vũ Duy Thống

URL: http://danchuausa.net/tapao/bai-giang-le-ket-thuc-nam-thanh-duc-me-tapao/