Trích từ Dân Chúa
+GM Phêrô Trần Đình Tứ
Các linh mục, tu sĩ, chủng sinh,
và toàn thể anh chị em giáo dân thân mến,
Đại Hội Thánh Thể Quốc tế thứ 48 tại Guadalajara, Mexicô đã gần kề. Chúng ta hãy ráo riết chuẩn bị bằng cầu nguyện và tìm hiểu những gì liên quan tới Mầu nhiệm Thánh Thể, ngõ hầu nhờ sự tham gia tích cực của các tín hữu ở khắp nơi, Đại Hội sẽ mang lại nhiều kết quả hơn. Tháng này chúng ta học hỏi chương III của Thông Điệp “Giáo Hội từ Thánh Thể”, với tựa đề: “Đặc tính tông truyền của bí tích Thánh Thể và của Giáo Hội”.
Đức Thánh Cha đã viết lên chương này để sửa sai một số hiểu lầm liên quan tới những thực hành mới đây tại một số nơi trong Giáo Hội. Vì muốn thích ứng, muốn đổi mới nghi thức liên quan tới Mầu nhiệm Thánh Thể, nhiều khi người ta đã rời xa những gì Chúa đã dạy và đã được các Tông đồ truyền lại cho Giáo Hội. Vì thế, cần phải lưu tâm tới đặc tính tông truyền của Mầu Nhiệm Thánh Thể.
Để xác định đặc tính tông truyền của bí tích Thánh Thể, Đức Thánh Cha đã nhấn mạnh tới mối liên hệ giữa Mầu nhiệm Thánh Thể và Giáo Hội. Ngài nhắc lại tư tưởng mà Ngài đã dùng như sợi chỉ xuyên suốt cho toàn thể Thông Điệp: “Như tôi đã nói ở trên, Bí tích Thánh Thể xây dựng Giáo Hội và Giáo Hội làm nên bí tích Thánh Thể, vì thế mối liên hệ giữa hai bên rất chặt chẽ”. Từ khẳng định này, Đức Thánh cha đã đưa tới khẳng định khác, mà Ngài đã dùng làm tựa đề cho chương III này. Ngài nói: “Điều đó chính xác đến nỗi chúng ta có thể áp dụng vào Mầu nhiệm Thánh Thể những gì chúng ta đã nói về Giáo Hội khi chúng ta tuyên xưng Giáo Hội là duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền trong kinh tin kính Nixêa-Côntantinôpôli. Bí tích Thánh Thể cũng duy nhất và công giáo. Bí tích Thánh Thể cũng thánh thiện, và hơn thế nữa, là Bí tích rất thánh. Nhưng trên hết, giờ đây chúng tôi muốn chú trọng đế đặc tính tông truyền của bí tích Thánh Thể.
Đức Thánh Cha đã áp dụng 3 ý nghĩa về đặc tính tông truyền của Giáo Hội trong Sách giáo lý Hội Thánh Công giáo số 857 cho bí tích Thánh Thể và Ngài giải thích như sau:
Thánh Thể cũng diễn tả đặc tính tông truyền như vậy. Quả thật, Công Đồng Vaticanô II đã dạy: “Các tín hữu, nhờ chức tư tế vương giả cũng góp phần vào lễ tế Thánh Thể theo cương vị của họ, tuy nhiên, chính linh mục đã được truyền chức mới cử hành hy lễ Thánh Thể với tư thế của Chúa Kitô và dâng hy lễ ấy lên Chúa Cha nhân danh toàn thể dân chúng. Chính vì thế, sách lễ Roma đã qui định là chỉ mình linh mục đọc kinh nguyện Thánh Thể, trong khi dân chúng hiệp thông vào đó qua đức tin và trong thinh lặng
Trong thời gian gần đây, nhiều nơi đã đề cao quá đáng vai trò của giáo dân, trao cho họ những phận vụ dành riêng cho linh mục, cho họ chủ toạ những buổi cử hành phụng vụ mà người ta lầm tưởng là có giá trị như Thánh lễ. Vì thế, Đức Thánh Cha đã nhắc lại giáo lý chính thống của Giáo Hội liên quan tới vấn đề này.
Thật vậy, Công Đồng Vaticanô II đã nhiều lần khẳng định: “Chỉ linh mục thừa tác mới cử hành Hy lễ Thánh Thể trong tư thế của Chúa Kitô (PV 10. 28; LM 2). Điều này đã đi sâu vào trong các giáo huấn của Tông tòa. Nhiều lần Đức Thánh Cha đã ghi chú: Cụm từ “Trong tư thế của Chúa Kitô” (in persona Christi) có nghĩa mạnh hơn là cụm từ “nhân danh Chúa Kitô”, hay “thay thế Chúa Kitô”. Theo Đức Thánh Cha, Trong tư thế của Chúa Kitô có nghĩa là trong sự đồng nhất biệt loại có tính bí tích với “Linh mục Thượng Phẩm của Giao Ước vĩnh cửu”. Ngài là tác giả và là chủ thể chính trong hy lễ riêng của Ngài. Trong hy lễ này thực ra không ai có thể thay thế Ngài được. Trong nhiệm cục cứu độ mà Chúa Kitô mong muốn, thừa tác vụ của các linh mục đã lãnh nhận bí tích truyền chức cho thấy rõ là hy lễ Thánh Thể các ngài cử hành là một hồng ân. Theo nguồn gốc hồng ân này vượt quá quyền hạn của cộng đoàn, và sẽ không thể thay thế bằng bất cứ cách nào khác khả dĩ có thể liên kết cách thành sự hiến lễ Thánh Thể với hy lễ trên thập giá và tại nhà tiệc ly.
Bởi vậy, để thực sự là một cộng đoàn Thánh Thể, cộng đoàn cần có một linh mục thừa tác chủ tọa. Ngoài ra, cộng đoàn không thể tự cung cấp cho mình thừa tác viên có chức thánh, nhưng phải nhận lãnh ngài như một hồng ân qua trung gian Giám Mục, người kế vị các Tông đồ. Chính Giám mục, qua bí tích truyền chức, thiết lập một linh mục mới và thông ban cho ngài quyền truyền phép Thánh Thể. Vì thế, Đức Giáo Hoàng nhắc lại điều đã công bố tại Công đồng Lateranô IV: “Không ai trong cộng đoàn, ngoài linh mục đã chịu chức, được cử hành mầu nhiệm Thánh Thể ” (DS 802).
Trong những thập niên gần đây, trong các cuộc sinh hoạt đại kết, giáo lý của Giáo Hội Công giáo về các thừa tác vụ linh mục liên quan tới bí tích Thánh Thể cũng như giáo lý về Hy lễ Thánh Thể nhiều lần đã được đưa ra thảo luận và đã mang lại kết quả đáng khích lệ, khiến người ta hy vọng rồi ra sẽ có sự hiệp thông hoàn toàn giữa các Giáo Hội. Tuy nhiên, phải nhận định như Công Đồng Vaticanô rằng (x. HN 22), những cộng đoàn này không hoàn toàn hiệp nhất với chúng ta và các cử hành Thánh Thể của họ không còn giữ được nguyện vẹn bản chất của bí tích cực trọng này, chính yếu vì nơi họ không có bí tích truyền chức, nên không có linh mục thừa tác để chủ tọa các buổi cử hành Thánh Thể đúng nghĩa. Bởi vậy Đức Thánh Cha chỉ thị cho các tín hữu điều thực hành sau đây:
“Các tín hữu công giáo, tuy phải tôn trọng những xác tín tôn giáo của các anh em ly khai, phải tránh tham dự vào việc rước lễ trong những buổi cử hành của họ, để không dung dưỡng sự hàm hồ nào về bản chất của Thánh Thể và, do đó thiếu sót trong bổn phận làm chứng cho sự thật một cách trong sáng. Điều này có thể sẽ làm chậm lại bước tiến tới sự hiệp nhất hữu hình trọn vẹn. Cũng vậy, không thể dự kiến thay thế Thánh lễ Chúa nhật bằng những buổi suy tôn Lời Chúa đại kết, bằng những buổi hội họp cầu nguyện chung với những Kitô hữu của các cộng đoàn Giáo Hội nói trên, hay bằng sự tham dự vào những buổi cử hành phụng vụ của họ”.
Tuy chỉ có Giám mục và Linh mục mới có quyền truyền phép Thánh Thể, điều đó không làm giảm giá những phần tử khác trong dân Chúa, vì khi thông hiệp vào thân thể duy nhất của Chúa Kitô là Giáo Hội, hồng ân này đem lại lợi ích cho mọi người.
Đức Thánh Cha khuyên các linh mục: “Nếu Thánh Thể là trung tâm và chóp đỉnh đời sống Giáo Hội, thì Thánh Thể cũng phải là trung tâm và chóp đỉnh của thừa tác vụ linh mục”. Vì thế, Đức Thánh cha đã lặp lại điều Ngài đã nói trong Tông thư “Bữa Tiệc của Chúa” (Dominicae Cenae, số 2) rằng: “Thánh Thể là lẽ sống chính yếu và trung tâm của bí tích truyền chức, một bí tích đã thực sự được khai sinh từ lúc thiết lập bí tích Thánh Thể và cùng với bí tích Thánh Thể”.
Đức Thánh Cha cũng nhận định rằng: Những hoạt động mục vụ của các linh mục rất đa dạng. Hơn thế, trong điều kiện xã hội và văn hóa của thế giới ngày nay, đời sống linh mục dễ bị phân tán vào những công việc khác nhau, làm mất sự thống nhất trong đời sống. Để đối phó với thực trạng này, Công Đồng Vaticanô II dạy các linh mục phải lấy bác ái mục vụ làm mối giây liên kết đời mình. Vậy, “Bác ái mục vụ phát xuất trước tiên từ Hy tế Thánh Thể, do đó Hy tế Thánh Thể là trung tâm và gốc rễ của toàn thể đời sống linh mục” (LM 14). Do đó, Đức Thánh Cha khuyên các linh mục phải quí trọng việc cử hành Thánh lễ và nên dâng lễ mỗi ngày, dầu không có giáo dân tham dự (x. LM 13; Giáo luật, điều 904). Đức Thánh Cha kết luận: “Bằng cách này, linh mục mới đủ sức thắng lướt tất cả những căng thẳng làm cho ngài bị phân tán trong cuộc sống; mới tìm thấy trong Hy tế Thánh Thể, trung tâm đích thực của đời sống và thừa tác vụ, sinh lực thiêng liêng cần thiết để đương đầu với những công việc mục vụ đa dạng. Như thế, những ngày sống của ngài sẽ thực sự trở nên Thánh Thể”.
Thánh Thể còn là trung tâm cuả mục vụ ơn gọi linh mục nữa. Vì, một đàng, trong các cử hành Thánh Thể, lời cầu nguyện cho ơn gọi linh mục sẽ được kết hợp mật thiết với lời cầu nguyện của Chúa Kitô là Linh mục Thượng phẩm đời đời. Đàng khác, khi thấy linh mục sốt sắng cử hành Thánh Thể và giáo dân tham dự cách tích cực, ý thức và có hiệu quả vào việc cử hành này, giới trẻ sẽ cảm thấy được lôi cuốn đẻ đáp lại tiếng Chúa mời gọi cách quảng đại. Thiên Chúa thường sử dụng mẫu gương bác ái mục vụ hăng say của một linh mục để tuôn tràn và làm tăng triển trong tâm hồn người trẻ hạt giống ơn gọi linh mục.
Nhìn vào những cộng đoàn đang thiếu vắng linh mục, Đức Thánh Cha nhắc lại rằng đây phải coi là tình trạng đau đớn và bất thường. Thật vậy, giáo xứ là một cộng đoàn những người đã được rửa tội, họ diễn tả và củng cố căn tính của mình qua việc cử hành bí tích Thánh Thể. Việc này đòi phải có linh mục, vì chỉ linh mục mới có thể chủ tọa việc cử hành Thánh Thể và tế lễ với tư thế của Chúa Kitô. Còn nhưng người không có thánh chức linh mục, nếu có chủ tọa những cử hành phụng vụ ngày Chúa nhật để hướng dẫn anh chị em mình cầu nguyện, thì những người đó chỉ thi hành chức vụ tư tế phổ quát của tất cả các tín hữu. Việc làm này phải coi như là việc tạm thời và bất thường. Tính chất bất toàn về mặt bí tích của những cử hành này trước hết phải khuyến khích cộng đoàn cầu nguyện thiết tha hơn xin Chủ ruộng mau sai thợ gặt đến (x. Mt 9, 38). Nó cũng phải thúc đẩy cộng đoàn nỗ lực hơn nữa hầu gia tăng công việc mục vụ ơn gọi linh mục, nhưng không vì đó mà chiều theo cám dỗ tìm những giải pháp hạ thấp những đòi hỏi cần thiết nơi các ứng sinh cả về mặt luân lý lẫn trong việc đào tạo.
Những tu sĩ hay giáo dân được trao phó cho việc trông coi những giáo xứ không có linh mục phải luôn ý thức điều Công đồng Vaticanô II đã dạy là “không một cộng đoàn Kitô hữu nào được thiết lập mà không lấy việc cử hành bí tích Thánh Thể làm gốc và tâm điểm của mình” (LM 6). Vì thế, họ phải lo sao cho cộng đoàn luôn khao khát thực sự việc tham dự Thánh lễ. Do đó họ không được bỏ qua một dịp nào để lo cho cộng đoàn được tham dự Thánh lễ, kể cả những dịp tình cờ có linh mục ghé qua, miễn là linh mục ấy không bị ngăn trở theo giáo luật.
Anh chị em thân mến,
Học hỏi về đạc tính tông truyền của bí tích Thánh Thể, chúng ta thấy rằng, bí tích này đã được thiết lập với sự chứng kiến của các Tông đồ và đã được trao phó cho các Tông đồ cử hành để tưởng nhớ cuộc khổ nạn và phục sinh của Chúa Kitô. Các ngài đã làm như Chúa Giêsu đã dạy và lưu truyền lại cho Giáo Hội. Vì thế, cần phải cử hành Thánh Thể đúng theo niềm tin và tập tục mà các Tông đồ truyền lại và các vị kế nhiệm các ngài là Giám mục đoàn mà đứng đầu là Đức Giáo Hoàng, Người kế vị thánh Phêrô, Tông đồ cả của Chúa Giêsu, đã và còn đang thực hành. Làm khác với truyền thống của các Tông đồ và những chỉ dạy của Giáo Hội là đánh mất đi tính chính thống của bí tích Thánh Thể, và như vậy vừa tỏ ra bất kính với Chúa Giêsu vừa làm cho Hy lễ Thánh Thể mất đi giá trị cao quí của nó.
Là những người có thánh chức linh mục, có quyền tế lễ với tư thế của Chúa Kitô, chúng ta hãy tạ ơn Chúa về hồng ân lãnh nhận và kính cẩn cử hành bí tích Thánh Thể đúng với nghi thức của Giáo Hội. Hãy đặt Thánh Thể là tâm điểm cuộc đời thiêng liêng cũng nhưng những hoạt động mục vụ của chúng ta, để Thánh thể Thực sự là điểm qui hướng mọi tâm tư tình cảm, mọi việc làm của chúng ta, đồng thời là suối nguồn tuôn trào muôn ơn xuống tâm hồn chúng ta cũng như mọi công việc chúng ta làm, mọi lời chúng ta nói, mọi thái độ và cử chỉ của con người chúng ta.
Là những người không có thánh chức linh mục, không được quyền cử hành Thánh Thể với tư thế của Chúa Kitô, nhưng với chức tư tế phổ quát lãnh nhận qua bí tích rửa tội, chúng ta hãy tham dự vào những cử hành Thánh Thể cách tích cực, với ý thức rõ ràng và hiệu quả tối hảo, để hưởng nhờ muôn hồng ân mà bí tích cao cả này mang lại cho chúng ta. Hãy cầu nguyện để cộng đoàn của chúng ta không bao giờ thiếu những cử hành Thánh Thể cách đầy đủ và trọn vẹn vì thiếu vắng linh mục chủ tọa. Hãy xin Chúa cho giới trẻ biết mộ mến Mầu nhiệm Thánh Thể và quảng đại đáp lại tiếng Chúa mời gọi, sẵn sàng hiến thân để trở thành linh mục của Chúa.
Hãy nhìn lên Mẹ Maria, Người Nữ Thánh Thể, để cùng Người chiêm ngắm Chúa Giêsu trong Nhà Tạm, để năng đến tâm sự với Chúa và lắng nghe lời Chúa chỉ dạy.
Hãy cầu nguyện và hy sinh để Đại Hội Thánh Thế Quốc tế thứ 48 này tại Mexicô được thành công tốt đẹp, khả dĩ khơi lên một phong trào mới về lòng sùng kính Thánh Thể trên toàn thế giới.
Nguyện xin Chúa Giêsu Thánh Thể ban phúc lành cho mỗi người chúng ta.
Thân ái chào toàn thể anh chị em.
URL: http://danchuausa.net/tai-lieu-thanh-the/dac-tinh-tong-truyen-cua-bi-tich-thanh-the-va-giao-hoi/