Trích từ Dân Chúa
ĐÔ Mai Đức Vinh
Bạn hãy nói: “Thiên Chúa là một, Thiên Chúa !... Đấng không thể thấu hiểu ! Ngài không sinh sản, Ngài không được sinh ra; Không ai ngang bằng Ngài !” (Cr 1,12).
Trước tiên Đạo Hồi khẳng định duy nhất tính của Thiên Chúa: Thiên Chúa là duy nhất. Chỉ có Một ở nơi Ngài. Tín điều cơ bản này của đạo Hồi tách biệt các tín đồ khỏi “những người gán ghép”, nghĩa là những người muốn đặt ngang hàng với Thiên Chúa những nhân vật khác. Theo họ, như vậy là xúc phạm đến duy nhất tính của Thiên Chúa. Đạo Hồi coi họ là những người đa thần, sách Coran rất nghiêm khắc với những loại người này. Tín điều Chúa Ba Ngôi của Kitô giáo thường bị hiểu là một hình thức gán ghép các nhân vật khác vào Thiên Chúa, do đó tín điều này xúc phạm đến duy nhất tính của Thiên Chúa.
Thiên Chúa là Đấng không thể thấu hiểu hay quán thông được. Người ta không thể nói gì về Ngài được nếu chính Ngài không mạc khải. Thiên Chúa là Đấng Sáng Tạo vũ trụ, vạn vật. Ngài là Đấng Duy Nhất, là Chủ Tể tối cao (Cr 13,16). Thiên Chúa là Đấng toàn năng. Ngai của Ngài bao phủ mọi tầng trời và trái đất.. Ngài cho trời cao đất thấp hiện hữu vững bền. Ngài là Đấng tối cao, Đấng không thể đạt tới được (Cr 2,256). Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi sự. Anh chị em ở đâu, Ngài hiện diện ở đó với anh chị em. Ngài biết rõ mọi điều anh chị em làm. Ngài nhìn thấy toàn vẹn mọi điều chứa đựng trong tâm hồn anh chị em (Cr 57,4-6). Thiên Chúa là Đầng gần gũi con người: Ta gần gũi con người còn hơn mạch máu nơi cổ của họ (Cr 50,16). Thiên Chúa là Đấng đầy lòng nhân ái: Quả thật, Thiên Chúa là Đấng luôn trở lại với tội nhân thống hối. Ngài đầy lòng nhân ái (Cr 2,37). Thiên Chúa là thù địch của những người không tin: Ngài sẽ không tha thứ cho những người không tin, những người xúi dục kẻ khác đi sai đường của Ngài và cả những người chết trong sự bất tín (Cr 47,34).
Những danh xưng mỹ miều nhất thuộc về Thiên Chúa. Hãy kêu cầu khấn Ngài bằng những danh xưng của Ngài (Cr 7,180). Trung thành với giới điều của Coran, người đạo Hồi đã lẩy ra từ sách Coran và từ Truyền thống chín mươi chín danh xưng dành cho Thiên Chúa. Để được gần gũi với Thiên Chúa, người đạo Hồi thường suy niệm về những “Mỹ Danh” của Ngài. Nhiều người đọc những danh xưng ấy dưới hình thức lần chuỗi hạt gọi là ‘Sub’ha’. Tuy nhiên, không vì suy niệm mỗi danh xưng hay toàn thể các danh xưng mà người ta có thể hiểu biết mầu nhiệm của Thiên Chúa. Ngài luôn là Đấng bất khả quán thông. Còn danh xưng thứ một trăm của Thiên Chúa thì không thể thốt nên lời. Một số người cho rằng chỉ ở trên thiên đàng, người ta mới được mạc khải về danh xưng cao quý ấy.
1. Mohammed là người trao truyền.
Kể từ “Đêm Định Mệnh” và cho đến ngày tạ thế, Mohammed trao truyền các sứ điệp mà các tín đồ đầu tiên của đạo Hồi nhìn nhận như những mạc khải thần linh. Họ là các đồng chí của Mohammed, họ nhớ hoặc ghi chép lại. Sau khi Mohammed chết được ba bốn năm, họ gom góp lại và làm thành cuốn Coran 114 chương vắn.
Truyền thống đạo Hồi phổ biến hơn cả khẳng định rằng Mohammed không biết viết biết đọc, không phải văn sĩ hay thi sĩ. Theo thiên tài riêng của ông thì ông hoàn toàn không đủ khả năng viết nên bản văn Coran tuyệt vời về những áng thơ và uy lực trong ý nghĩa tôn giáo. Đối với người đạo Hồi, Coran là một phép lạ lớn lao của Thiên Chúa và là dấu chứng về sự hiện hữu của Ngài. Chân lý xuất hiện thì lầm lạc phải tan biến. Hơn thế lầm lạc là phù du (Cr 17,81).
Người đạo Hồi tin vào các sứ giả Thiên Chúa sai đến. Họ phân biệt các ngôn sứ lớn và các ngôn sứ nhỏ. Có bốn vị ngôn sứ lớn:
• Abraham: Bạn thân của Thiên Chúa, người đạo Hồi đầu tiên, bởi lẽ ông là kẻ “vâng phục Thiên Chúa” trước hết, khi chấp nhận hiến tế con trai của ông là Ismael. Trong tiếng Ả Rập, Abraham là Ibrahim hay Brahim. Rất nhiều người đạo Hồi mang tên ông.
• Moise: Người đối thoại với Thiên Chúa và đã nhận cuốn Torah.
• Jesus: Sứ giả của Thiên Chúa, Lời của Thiên Chúa, Thần Khí của Thiên Chúa, sinh ra bởi Trinh Nữ Maria. Giống như Adam, Đức Giêsu không có cha, Ngài không phải là Con của Thiên Chúa, bởi vì Thiên Chúa không có con và ngài không chết vì bị đóng đanh.
• Mohammed: là “dấu ấn của các ngôn sứ” bởi vì ông hoàn hảo nhất và công chính hơn cả. Chính nhờ ông mà mạc khải của Thiên Chúa duy nhất được hoàn tất.
Các ngôn sứ nhỏ thuộc truyền thống Thánh Kinh: Ismael, Isaac, Jacob và các con của ông, Job, Jonas, Aaron, Salomon, David; thuộc truyền thống Ả Rập: Houd, Salih, Chu’ayb.
2. Coran và những mạc khải đã có trước.
Người đạo Hồi nhìn nhận ba sách mạc khải: Torah tức là năm cuốn đầu trong Thánh Kinh Cựu Ước; - Thánh Vịnh; - Phúc Âm. Nhưng truyền thống đạo Hồi coi các bản văn Thánh Kinh mà người Do Thái giáo và Kitô giáo dùng, thì theo dòng lịch sử, nhiều chỗ đã bị xuyên tạc. Cũng vậy, bốn câu truyện Phúc Âm có thể chỉ là sự giảng nghĩa lại theo một bản Phúc Âm đầu tiên mà cho tới nay người ta không tìm ra bản văn.
Kết luận, đối với người đạo Hồi, chỉ mình sách Coran mới đích thực là quy chiếu về Lời Chúa. Hơn thế, sách Coran còn thu thập và chung kết toàn thể nội dung của các sách thánh có trước.
3. Sách thánh của đạo Hồi.
Theo đạo Hồi, toàn thể Lời Chúa được chứa đựng trong “Thân Mẫu của Thư Tập” (Mère du Livre: Umm al Kitab) bên cạnh Thiên Chúa, để trên một cái bàn được gìn giữ cẩn thận, theo như những thuật ngữ được xử dụng trong sách Coran (Ch. 13,39; 85,22). Coran là bản chép lại toàn hảo của một số lời được chính Thiên Chúa chọn lọc từ “Thân Mẫu của Thư Tập”. Cũng vậy, bản viết của Coran và ngay những nét chữ đều bày tỏ ý nguyện thần linh. Do đó, ngôn ngữ Ả Rập được Thiên Chúa dùng để ngỏ lời với loài người, là ngôn ngữ thánh.
4. Sách Coran là kim chỉ nam cho các tín đồ.
Là hồng ân Thiên Chúa ban cho loài người, sách Coran chứa đựng những điều phải tin, những hướng đi tinh thần cho loài người, những quy luật phụng tự, những giới điều luân lý. Coran cũng là bộ luật xã hội, quy định những tương quan mỗi người phải sống với nhau, những khoản luật hôn phối và đời sống gia đình. Coran được coi như cuốn sách Nhắc Nhở, Hướng Dẫn, Phán Biệt, Chỉ Nam, Lãnh Đạo, bao gồm toàn diện đời sống con người, cá nhân và xã hội. Vì thế, tín đồ đạo Hồi cố gắng học thuộc lòng, nếu không thể học trọn vẹn thì ít ra một vài chương quan trọng.
Fatima, con gái của Mohammed viết cho chồng: “Anh phải chiến đấu với nhiều nỗi lắng lo, việc làm ăn của anh quá khổ cực. Chính vì thế anh dễ tức giận. Nếu như anh có một cuốn Coran, thì anh hãy đọc vài câu, vài đoạn, anh sẽ tìm lại sự bình thản. Coran là lời của Thiên Chúa. Biết Coran, anh sẽ biết tất cả những sự việc khác”.
5. Sách Kinh Thánh và sách Coran
“Lời Chúa trong đạo Hồi, chính là sách Coran; Lời Chúa trong đạo Kitô, chính là Đức Kitô” (Seyyed Hossein Naser).
Như tác giả Hồi giáo phát biểu trên đây, trong đạo Hồi có sự sung mãn của Lời Chúa. Chính là sách Coran với nhiều ý nghĩa tôn giáo. Còn đối với người kitô, Lời Chúa chính là Đức Kitô phục sinh, Đấng thông ban Thánh Thần cho loài người. Sách Coran có một chỗ đứng đối với người đạo Hồi như sách Thánh Kinh đối với người kitô.
Kinh ‘La Fatiha’, là chương khai mở sách Coran và mọi hành động của tín đồ: “Nhân danh Thiên Chúa, Đấng Nhân Từ, luôn thực hiện lòng nhân ái. Ngợi khen Thiên Chúa, Chúa Tể mọi Thế Giới, Đấng Nhân Từ, luôn thực hiện lòng nhân ái. Vua của Ngày Phán Xét. Chúng con thờ lạy Chúa, chúng con kêu cầu Chúa thương giúp đỡ. Xin hướng dẫn chúng con đi trong con đường thẳng, con đường của những người được Chúa ban cho muôn vàn ơn phúc. Không phải con đường của những kẻ cứ khêu cơn thịnh nộ hay cố chấp đi trong lầm lạc”.
1. Tầm quan trọng của Hadith.
Những người đạo Hồi đầu tiên rất chăm chú đón nhận các sứ điệp của Coran. Họ cũng rất quan tâm đến những lời nói và cử chỉ của Mohammed trong đời sống thường nhật. Họ muốn bắt chước ngôn sứ. Vì là người được Thiên Chúa sai đến, nhiều điểm trong cách sống của ông đáng nên gương cho người đạo Hồi. Một ‘Sunna’, cũng gọi là ‘Hadith’ là một lời hay một cách sống của ngôn sứ Mohammed, hay đôi khi của một trong các vị đồng chí của ông, được ghi lại bởi các chứng nhân và được lưu truyền từ thời này qua thời khác trong các cộng đoàn đạo Hồi. Mỗi khi nhắc tới một lời của chính ngôn sứ, thì Hadith là một lời của người trần rất khác biệt với lời của Coran. Mỗi khi Mohammed nói với tư cách người lãnh đạo, người sáng lập cộng đồng đạo Hồi, thì lời nói của ông có uy quyền và sức sống. Để bảo đảm tính cách xác thực, thì các Hadith phải được tín đồ đạo Hồi cứu xét cẩn thận. Tất cả các Hadit làm thành ‘Sunna’ (truyền thống) về Ngôn sứ Mohammed.
Các Hadith có thể là những nhận định về tôn giáo, những giải thích rõ ràng về cách thực hành áp dụng các quy khoản của Coran, những châm ngôn khôn ngoan hay những câu chuyện ngắn có tính cách xây dựng. Mỗi khi có vấn đề mà Coran không cho một giải thích rõ rệt, người ta phải tham chiếu Hadith. Người ta dựa vào các Hadit khi soạn thảo Luật đạo Hồi. Chẳng hạn việc ‘cầu nguyện nghi thức’ đã được truyền dạy trong Coran, nhưng chính các Hadith mới quy định rõ ràng cách thế và số lần cầu nguyện. Nhiều Hadith đã trở thành ngạn ngữ và xây nên lâu đài khôn ngoan bình dân.
2. Một vài ngạn ngữ trích dẫn từ tuyển tập bốn mươi Hadiths của Imam an Nawawi.
• Vào ngày sau hết, người tin vào Allah chỉ nói về điều tốt hoặc yên lặng ! Vào ngày sau hết, người tin vào Allah sẽ tỏ ra quảng đại đối với người thân cận. Vào ngày sau hết, người tin vào Allah sẽ đón tiếp nồng hậu các khách trọ nhờ.
• Ai thức tỉnh trong tháng Ramadan, thức tỉnh và cầu nguyện với đức tin thâm sâu vào Allah và xác tín vững vàng vào phần thưởng, thì mọi lỗi lầm trong quá khứ sẽ được tha thứ.
• Theo luật, người nghèo có quyền hưởng một phần gia tài của người giầu có.
• Những ai muốn làm cho đạo giáo của mình nên toàn hảo thì phải lập gia đình.
• Không một người Ả Rập nào được coi mình cao trọng hơn những người không - Ả Rập, cũng vậy, không một ai không-Ả Rập được coi mình cao trọng hơn người Ả Rập.
• Dù sống ở chân trời góc biển nào, bạn cũng hãy kính sợ Thiên Chúa. Hãy đổi hành động xấu bằng hành động tốt. Hành động tốt sẽ xóa bỏ hành động xấu. Hãy xử đối tử tế với hết mọi người.
• Ai thấy một điều gì đáng sửa chữa thì phải tự tay sửa chữa, nếu không thể tự tay sửa chữa thì hãy khuyên răn, nếu không thể khuyên răn thì vẫn yêu thương. Đó là điều tối thiểu mà đức tin đòi buộc.
• “Đạo giáo chính là sự chân thật”. Chúng ta phải thành thật với ai? Ngôn Sứ trả lời: “Với Thiên Chúa, với Sách của Ngài, với Sứ giả của Ngài, với các Imans (linh mục đạo Hồi), với toàn thể Cộng Đồng Đạo Hồi.
• Không ai trong anh chị em thực sự là người có lòng tin, bao lâu người ấy không quý trọng những điều thuộc về anh em như chính những cái mà họ quý trọng cho bản thân mình.
• Có người đã thưa với Mohammed: “Thưa Ngài, xin Ngài hãy chỉ dạy cho con về Islam”. Sứ giả của Thiên Chúa trả lời: “Islam cốt tại: bạn tuyên chứng không có thiên tính nào khác ngoài Allah và Mohammed là sứ giả của Allah; bạn chu toàn việc cầu nguyện; bạn làm việc bác ái theo luật; bạn giữ chay Ramadan; bạn hành hương đến nhà thánh nếu bạn có đủ điều kiện...” - “Xin Ngài dạy cho con biết Iman (đức tin).”Ngôn Sứ trả lời: “Chính là tin vào Allah, Thiên Chúa, tin vào các Thiên Sứ của Ngài, vào các Sách Thánh của Ngài, các Sứ Giả của Ngài, vào ngày sau hết và tin rằng số phần tùy theo việc thiện và việc ác bạn làm... – “Xin Ngài dạy cho con biết Ihsan (Tuyệt hảo)”. Ngôn Sứ trả lời: “Bạn hãy phụng sự Allah dường như bạn nom thấy Ngài, bởi vì cho dù bạn không nom thấy Ngài, Ngài vẫn nom thấy bạn”. (hadith này được viết ra dưới hình thức câu chuyện đạo đức).
(còn tiếp)
- Tìm hiểu Đạo Hồi (1), (2), (3) & (4)
URL: http://danchuausa.net/giao-hoi-hoan-vu/tim-hieu-dao-hoi-2/