Dân Chúa ? | Liên Lạc | [Valid RSS] RSS Feeds


Tháng 10/2020

Bài Mới

Sách Online

Mục Lục Sách »

pierre-julien_eymard_pk1.jpg
Người say yêu Thánh Thể
imitation3.jpg
Gương Chúa Giêsu
eucharist.jpg
Suy niệm trước Thánh Thể

Lịch sử 60 năm thành lập Liên Tu Sĩ Roma 1

§ Lm Giuse Hoàng Minh Thắng

Sáng thứ Bẩy mùng 3 tháng 3 năm 2018, 32 Giám Mục thuộc HĐGM Việt Nam đã viếng mộ thánh Phêrô, và lúc 8 giờ đã dâng thánh lễ tại nhà nguyện Ngai Toà Thánh Phêrô mở đầu cho tuần lễ hành hương viếng mộ hai Thánh Tông Đồ và thăm Toà Thánh. Thánh lễ do ĐC Giuse Nguyễn Chí Linh TGM Huế, Chủ tịch HĐGM, chủ sự. Cùng đồng tế với các Đức Cha có hơn 60 Linh Mục VN trong đó có 6 Linh Mục thư ký của ba giáo tỉnh tại quê nhà, trước sự tham dự của 150 nữ tu, chủng sinh và anh chị em giáo dân, trong đó có một số tín hữu hành hương người Việt.

Tiếp đến mọi người đã về trường Thánh Phaolô để tham dự văn nghệ mừng Xuân và dự tiệc do các Giám Mục khoản đãi. Kỷ yếu mừng 60 thành lập Liên Tu Sĩ Roma cũng đã được trao tặng các Đức Cha và các thành viên Liên Tu Sĩ. Ngỏ lời chào mừng các Đức Cha Đức Ông Gioan Baotixita Phạm Mạnh Cương, Chủ tịch Liên Tu Sĩ Roma niên khoá 2017-2019, đã bầy tỏ niềm vui suớng của mọi người được gặp gỡ các Chủ Chăn trong dịp các ngài đến Roma viếng mộ hai thánh Tông Đồ và thăm Toà Thánh. Đây là dịp các thành viên LTSR được sống tình hiệp thông với Giáo Hội và Quê Hương Việt Nam, nhất là trong dịp LTSR mừng kỷ niệm 60 năm thành lập. Cách riêng đối với nhiều Giám Mục đã từng là cựu thành viên của Liên Tu Sĩ, đây cũng là dịp sống lại các kỷ niệm của thời tu học tại Roma.

Nhân dịp này chúng tôi xin gửi tới quý vị đôi dòng lịch sử của Hội Liên Tu Sĩ Roma.

Nếu tính từ năm chính thức thành lập (1957), năm vừa qua (2017) Liên Tu Sĩ Roma tròn 60 tuổi. Nhưng thật ra trước năm 1957, trong thời gian gần 40 năm, cũng đã có một số linh mục và tu sĩ được gửi đi tu học tại Roma. Có thể chia lịch sử Liên Tu Sĩ Roma thành ba giai đoạn chính: giai đoạn I (1919-1956) là giai đoạn tiền thân của Liên Tu Sĩ Roma; giai đoạn II (1957-1975) từ ngày thành lập cho tới biến cố 30-4-1975; giai đoạn III (1975-2007) từ khi đất nước thống nhất cho tới thời điểm làm cuốn Kỷ Yếu 50 năm; và giai đoạn IV (2007-2017) từ năm 2007 cho tới nay.

Giai đoạn I: tiền thân của Hội Liên Tu sĩ Roma từ 1919 đến 1956

Tại Palazzo di Propaganda Fide

Trong các năm 1918-1919 đã có một số linh mục thuộc các giáo phận Huế, Hà Nội, Phát Diệm, Quy Nhơn và Sài Gòn, được gửi sang du học Roma, trong đó có Đức Tổng Giám Mục Phêrô Maria Ngô Đình Thục. Đức Cha Ngô Đình Thục là vị đã xướng xuất và lập ra “Hội Alma Mater” nhằm cổ võ các chủng sinh theo học tại Trường Truyền Giáo và ra về hoạt động tại các nước trên thế giới. Tờ “Alma Mater” vẫn được phát hành cho tới nay. Tòa nhà nơi các sinh viên ở, học và chịu chức là Dinh Bộ Truyền Giáo tại Piazza di Spagna hiện nay.

** Tại Collegio Urbano

Việc gửi sinh viên sang Roma tiếp tục tiến hành đều đặn theo nhu cầu của các giáo phận. Với số sinh viên gia tăng Bộ Truyền Giáo quyết định xây Trường Urbano, trên đất của một nhà thương tâm thần cũ. Từ năm 1927 các sinh viên cư ngụ tại Trường Urbano và học tại Đại Học Urbaniana.

Trong số các sinh viên có: Đức Cha Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi, Đức Cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền, Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Bình, Đức Cha Giuse Lê Văn Ấn, các cha Phêrô Vũ Kim Điện Bề trên Convitto Vietnamita, Luca Trần Văn Huy (bào huynh của Đức Ông Trần Văn Khả), Đức ông Vinh Sơn Trần Ngọc Thụ, vv...

Trong thời kỳ này vào mùa hè, các chủng sinh ra nghỉ tại Castel Gandolfo và có các sinh hoạt chung như viết các bài khảo luận về thần học, triết lý, mục vụ vv... với chủ đích xây dựng tinh thần làm việc chung để khi về Việt Nam sẽ dễ dàng cộng tác với nhau hơn. Anh em cũng thành lập “Hội Lê Bảo Tịnh” và một tủ sách, và cho ra tờ “Đường Sống” là tờ báo viết tay nhỏ, khoảng 50 trang, chuyền cho nhau đọc. Trong bài viết các vị gọi nhau là “ông”. Một số các tài liệu viết tay này, với các nét chữ bằng mực rất đẹp, còn được lưu giữ dưới hầm thư viện của Đại Học Urbaniana hiện nay.

Tại Collegio San Pietro

Để đáp ứng các nhu cầu gia tăng năm 1946 Bộ Truyền Giáo cho xây thêm Trường Thánh Phêrô trên khu đất do Hiệp Hội Thánh Phêrô mua lại của nữ bá tước Casale, và năm đó có tám sinh viên linh mục Việt Nam đầu tiên nhập trường.

Các Dòng Tu

Tu sĩ đầu tiên dòng Đa Minh sang du học Roma là Đức Cha Đaminh Hoàng Văn Đoàn. Từ năm 1951 trở đi các tu sĩ Đaminh được gửi sang Roma đều đặn hơn.

Trong thập niên 1930 Dòng Chúa Cứu Thế cũng gửi người sang du học Roma trong có có Cha Chân Tín.

Giai đoạn II: từ năm thành lập 1957 đến 1975

Thành lập Liên Tu Sĩ Roma

Hội Liên Tu sĩ Roma được thành lập tại Collegio San Pietro trong niên khóa 1957-1958, do các Đức Cha Đaminh Nguyễn Văn Lãng, Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận và Phaolô Huỳnh Đông Các, khởi xướng. Các linh mục thành viên trong niên khóa đó và các niên khóa tiếp theo thuộc các giáo phận Bùi Chu, Phát Diệm, Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng, Hưng Hóa, Thái Bình, Thanh Hóa, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Cần Thơ, Long Xuyên.

** Vì hoàn cảnh đất nước các linh mục du học không thể trở về giáo phận gốc của mình ở miền Bắc được nên Bộ Truyền Giáo khuyên gia nhập một trong các giáo phận miền Nam.

Với nhu cầu gia tăng năm 1960 Bộ Truyền Giáo cho xây thêm Collegio San Paolo để nhận các sinh viên triết học, và dành Collegio Urbano cho sinh viên thần học. Trong thời kỳ này số các thầy Việt Nam được khoảng trên dưới 30.

Cũng có các tu sĩ như thầy Dominico Nguyễn Khoát Đạt, Dòng Đa Minh, thầy Placido Nguyễn Văn Diễn, Dòng Chúa Cứu Thế và thầy Romualdo Trần Văn Phiên, dòng Xitô.

Các nữ tu thuộc nhiều dòng khác nhau gia nhập Liên Tu Sĩ Roma và cũng giữ các nhiệm vụ trong Ban Chấp Hành như: chị Jean Trần Thị Ngọc Anh dòng Saint Paul de Chartres làm Phó Chủ Tịch thời Cha Chủ Tịch Trần Đình Tứ; chị Sabina Tuyết cũng dòng Saint Paul de Chartres làm Thủ Qũy dưới thời cha Chủ Tịch Nguyễn Công Đoan; chị Maria Hoàng Thị Lê dòng Mến Thánh Giá Thừa Sai Huế làm Phó Chủ Tịch và chị Maria Trần Thị Xuân Hiền dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ làm Thủ Qũy thời Đức Ông Chủ Tịch Trần Văn Khả; chị Cecilia Phạm Thị Tiến làm Trưởng Ban Thánh Nhạc và Văn Nghệ trong nhiều năm.

Mục đích của Liên Tu Sĩ Roma là thắt chặt mối dây liên kết yêu thương và tạo dịp để gặp gỡ nhau. Điều 2 bản Nội Quy được chấp thuận ngày 19-11-1962 ghi như sau: “Liên Tu Sĩ Roma nhằm mục đích liên lạc giữa các Anh Chị Em Tu Sĩ Việt Nam tại Roma, để gây tình tương thân cộng tác trong hiện tại và tương lai”.

Sinh hoạt

Hội tiếp đón các các thành viên linh mục, chủng sinh và nam nữ tu sĩ tới Roma tu học hay làm việc. Dần dần các sinh hoạt của hội do các chủng sinh Trường Truyền Giáo đảm trách. Các thầy làm Chủ Tịch và đảm trách các tiểu ban Thánh Nhạc và Văn Nghệ. Thầy Giuse Hoàng Minh Thắng đã lo về Thánh Nhạc và Văn Nghệ trong nhiều năm.

** Hội thường xuyên tổ chức các buổi họp vào đầu niên khóa, thường là cuối tháng 9 đầu tháng 10, mừng Tết Nguyên Đán tháng giêng hoặc tháng hai, và họp cuối năm vào đầu tháng năm. Ngoài ra còn có các buổi họp đặc biệt mỗi khi có các biến cố lớn, các Giám Mục Việt Nam đến Roma, tấn phong Giám Mục, chịu chức Linh Mục, Vĩnh Thệ vv... Vào giữa thập niên 1990 dưới thời Đức Ông Trần Văn Khả làm Chủ Tịch có thêm buổi gặp gỡ trong mùa Vọng để mừng lễ Giáng Sinh trước, và ngày tĩnh tâm trong mùa Chay.

Hội cũng tổ chức một Thư Viện Việt Nam mang tên “Thư Viện Lê Bảo Tịnh” tại Trường Truyền Giáo, để các hội viên tham khảo khi cần làm luận án về Việt Nam, cũng như đọc thêm để biết về lịch sử văn hóa Việt Nam và để khỏi quên tiếng Việt. Phần lớn sách do các cựu hội viên từ Việt Nam gửi biếu, trong đó có các cha Trần Phúc Vỵ và Trần Phúc Nhân, hay do hội mua và do các sinh viên rời trường để lại, khiến cho thư viện thêm phong phú. Dĩ nhiên, ngoài các sách tham khảo cũng có nhiều tiểu thuyết và chuyện kiếm hiệp nữa. Sau năm 1977 Thư Viện Lê Bảo Tịnh đã được đưa xuống Thư Viện chung của Đại Học Urbanina cùng với Thư Viện Tầu và Thư Viện Nhật.

Hy vọng trong tương lai gần, với sự hỗ trợ của Đức Ông Giuse Đinh Đức Đạo và cha Antôn Bùi Kim Phong Phụ tá Giám Đốc Trung Tâm Văn Hóa Á châu, các linh mục tu sĩ nam nữ sinh viên Việt Nam phục hưng và phát triển Thư Viện Lê Bảo Tịnh cho các thế hệ tương lai.

Hội Liên Tu sĩ Roma cũng cho ra tờ “Liên Kết”, đánh máy quay roneo, gồm tin tức xa gần, một ít bài khảo cứu, tường thuật các sinh hoạt chung, Sớ Táo Quân đầu năm “chọc ghẹo” vị này vị kia, đặc biệt là các cha, các thầy có tuổi và các chị. Có những tay viết nghịch ngội, chuyên nhái giọng văn kinh bổn và giáo lý ngày xưa, hay giọng văn và lời bàn của tiểu thuyết kiếm hiệp khiến người đọc cười “đứt ruột và sa nước mắt”. Ai cũng sợ bị nêu danh, nhưng khi được lên báo, thì lại “thích chí đến ngủ không được”. Vào thời Đức Ông Nguyễn Văn Phương làm Chủ Tịch, Cố Kết làm Phó Chủ Tịch và cha Vũ Thành làm Thư Ký, thầy Cố Đạt Dòng Đa Minh và Mẹ Huy Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm, là hai nhân vật hay được nhắc tới nhất. Mùa hè Thầy Cố đi thăm con cái ở Tây Ban Nha hay Mỹ, làm gì mọi người đều biết cả. Cả những chuyện Cha Khả dặn Thầy đừng có cho Cố Kết biết, rốt cuộc Thầy Cố cũng dặn Cố Kết đừng có nói với ai, và thế là bàn dân thiên hạ đều biết hết qua tờ Liên Kết.

Vào những năm trước 1975 khi cha Nguyễn Công Đoan làm Chủ Tịch, Đức ông Nguyễn Văn Phương làm Phó Chủ Tịch và chị Sabine Tuyết làm Thủ Qũy, Liên Tu Sĩ Roma sinh hoạt rất mạnh mẽ. Cha Đoan thường xuyên lặn lội đi xe bus tới thăm anh chị em ở các nhà khác nhau, khiến cho tình đoàn kết gắn bó được thắm thiết hơn.

Lm Giuse Hoàng Minh Thắng

Đọc nhiều nhất Bản in 11.03.2018 16:54